Czasowniki Modalne

W tym dziale znajduje się opis użycia i główne cechy angielskich czasowników modalnych. Wybierz odpowiedni czasownik modalny z poniższej listy:

CAN, COULD, BE ABLE TO DO

CAN:

  1. czasownik modalny
  2. oznacza w języku polskim "móc", "potrafić"
    I can - Ja mogę, You can - Ty możesz, He can - On może, ...

  3. służy do wyrażania możliwości zrobienia czegoś lub umiejętności wykonywania czegoś przez kogoś

    We can see the mountain from our house. - Widzimy góry z naszego domu. (Możemy zobaczyć góry z naszego domu.)
    He can play violin. - On gra na skrzypcach. (On potrafi grać na skrzypcach.)   


  4. forma przecząca to cannot=can't
  5. forma przeszła "can" to could
  6. po czasowniku "can" podobnie jak po innych czasownikach modalnych stawiamy czasownik w bezokoliczniku: CAN + INFINITIVE
  7. zamiast "can" można stosować również zwrot to be able to do sth - często jednak "can" jest dużo bardziej naturalne w użyciu

    We are able to see the mountain from our house. - Możemy zobaczyć góry z naszego domu.  

(BE) ABLE TO DO STH:

Ze względu na to, że "can" posiada tylko formę teraźniejszą (can) i przeszłą (could) wyrażenie "to be able to do sth" jest konieczne w użyciu do wyrażenia słowa "móc" w innych konstrukcjach gramatycznych. Zwrot "to be able to do sth" oznacza tyle co: być w stanie coś zrobić, potrafić coś, móc coś zrobić. Czyli jak widzimy znaczenie jest bardzo podobne do słowa "can". W czasie teraźniejszym can jest bardziej powszechne. Jednak konstrukcję "to be able to do sth" używamy w takich konstrukcjach jak:

  1. haven't been able to do sth (w innych czasach niż czas teraźniejszy prosty)
  2. might be able to do sth (wraz z innymi czasownikami modalnymi niż "can")
  3. must be able to do sth, etc.

W czasie przeszły możemy używać zarówno could jak i (be) able to do sth. Poniżej omawiamy różnicę:

could

was/were able to do sth

odnosi się do sytuacji ogólnych z przeszłości odnosi się do konkretnych przypadków, sytuacji mających miejsce w przeszłości

COULD:

  1. to forma przeszła czasownika modlanego "can"
  2. oznacza tyle co mniej więcej "mógł", "potrafił" - często opisuje ogólną sytuację z przeszłości, np.

    My father could play violin. - Mój ojciec potrafił grać na skrzypcach.

  3. stosuje się w pytaniach grzecznościowych gdy kogoś o coś prosimy:

    Could you tell me how can I get to the market square? - Czy mógłbyś mi powiedzieć jak mogę dostać się do rynku?


Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com

MAY, MIGHT

MAY, MIGHT :

  1. "may" i "might" to czasowniki modalne
  2. "might" to forma przeszła czasownika "may"
  3. oznaczają w języku polskim mniej więcej tyle co "móc, mieć zezwolenie"
  4. w języku angielskim "may" odpowiada zwrot "to be allowed to do sth" - "mieć przyzwolenie by coś zrobić". Przydaje się on szczególnie w odniesieniu do czasów w których nie możemy używać "may/might".
  5. zarówno "may" i "might" możemy stosować:
    - do wyrażenia możliwości (wykonania czegoś)
    Tom may be at home, or perhaps at work.- Tom może być w domu, albo być
    He may be a communist. - On może być komunistą
    - do wyrażenia naszych przypuszczeń, że coś jest możliwe w odniesieniu do najbliższej przyszłości
    Tom may go to London tomorrow. - Tom może pojechać jutro do Londynu. (może, ale nie musi - przypuszczamy, że tak zrobi)
    - do dawania lub prośby o zezwolenie na wykonanie jakiejś czynności(to użycie staje się jednak coraz mniej powszechne)
    May I store canned pineapple in the open can for some days in the fridge? -
    Czy wolno mi (Czy mogę) przechowywać puszkowanego ananasa w otwartej puszcze przez kilka dni w lodówce?
    You may leave the table now that you're finished with your dinner.
    Wolno ci
    (możesz) odejść od stołu teraz pod warunkiem, że skończyłeś swój obiad.
    UWAGA! W większości przypadków "may" i "might" stosujemy zamiennie jednak w przypadku sytuacji nie realnych nie możemy używać "may", a jedynie "might"

  6. konstrukcja zdań z "may" i "might" w odniesieniu do teraźniejszości wygląda następująco:
    I, You, He, She, It
    We, You, They
    may
    might
    (not) be + noun
    be + verbing
    verb (forma podstawowa)

  7. formy przeczące "may" i "might" to odpowiednio "may not" i "might not"
  8. w odniesieniu do wydarzeń z przeszłości używamy konstrukcji podobnej jak w przypadku innych czasowników modalnych:
    I, You, He, She, It
    We, You, They
    may have (done)
    might have (done)
    be + noun
    be + verbing
    verb (forma podstawowa)

  9. bardzo podobny znaczeniowo w odniesieniu do przeszłości do "may" i "might" jest czasowni "could". Oznacza to, że często zamiast, np.: "may have (done)" możemy użyć "could have (done)"
    O ile w zdaniach twierdzących możemy zamiennie używać tych dwóch czasowników modalnych to w przypadku zdań przeczących "may not/might not" i "couldn't" mają zupełnie inne znaczenie.
    couldn't = could not oznacza "nie mógł, nie mogła" (nie ma takiej możliwości by ktoś coś zrobił)
    may not/might not oznacza "mógł nie, mogła nie zrobić czegoś" (nie jesteśmy teg pewni, wyrażamy nasze przypuszczenie, że ktoś czegoś raczej nie zrobił)

Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com

MUST, HAVE TO (DO), MUSTN'T, NEEDN'T

MUST:

  1. czasownik modalny
  2. oznacza w języku polskim "musieć"
  3. służy do wyrażania naszej opinii o konieczności zrobienia czegoś, ważności wykonania jakiejś czynności:
    I must do homework else I get fail mark.- Muszę zrobić zadanie domowe inaczej dostanę pałę.
    używamy go również gdy chcemy wyrazić naszą pewność, przekonanie o czymś
    Helen live in close proximity to airport. It must be noisy. - Helana mieszka w pobliżu lotniska. Tam musi być hałaśliwie.

  4. forma przecząca od "must" to must not - mustn't jednak nie oznacza ona w języku polskim jakby się mogło wydawać "nie musisz", a "nie wolno".
  5. nie posiada formy przeszłej, nie używamy "must" w czasach przeszłych - możliwa jest co prawda konstrukcja "must have (done) - coś musiało" jednak tylko w przypadku 2 użycia z punktu 3.
    Helen lived in close proximity to airport when she's been on holiday. It must have been noisy. - Helana mieszkała w pobliżu lotniska kiedy była na wakacjach. Tam musiało być hałaśliwie.

  6. po czasowniku "must" podobnie jak po innych czasownikach modalnych stawiamy czasownik w bezokoliczniku: MUST + INFINITIVE
  7. zamiast "must" można stosować również zwrot to have to do sth - są jednak pewne różnice w użyciu
    "must" możemy używać jedynie w czasie teraźniejszym Present Simple, natomiast zwrot "have to" stosuje się w różnych czasach i konstrukcjach gramatycznych np. z will, might, may, etc.
    UWAGA! Jeżeli mówimy, że ktoś jest do czegoś zobligowany, ma coś zrobić jednak nie wyraża to naszej ani nikogo innego opinii na ten temat nie możemu używać "must", musimy użyć "have to"

  8. mustn't i dont' have to są zupełnie różne znaczeniowo. Jak pisaliśmy już wcześniej mustn't nie oznacza ona języku polskim jakby się mogło wydawać "nie musisz", a "nie wolno". Oznacza to, że gdy mówimy mustn't zakazujemy komuś wykonywania czegoś i ważne jest dla nas by ten ktoś tego czegoś nie zrobił. Natomiast gdy używamy don't have to sytuacja jest zupełnie inna, na język polski można by ten zwrot przetłumaczyć "nie musisz", oznacza to, że nie musisz czegoś robić jeśli nie chcesz, ale możesz to zrobić.
    mustn't   don't have to (do)
    You must not forget to take your malaria medication while your are in the tropics. -
    Nie wolno ci zapomnieć wziąść lekarstwa na malarię kiedy będziesz w tropikach.
    (zakaz wykonania czegoś, zwykle odnoszący się do bliskiej przyszłości)

      You don't have to tell him. -
    Nie musisz
    mówić mu tego.
    (zalecamy komuś by tego nie robił, ale jeśli będzie chciał to może to zrobić)
      needn't (do)
      We needn't hurry, we have plenty of time. -
    Nie musimy/Nie potrzebujemy
    się śpieszyć, mamy dużo czasu.
    (nie musimy czegoś robić, ale możemy)

  9. Zamiennie z "have to (do)" możemy używać zwrotu "have got to (do)"
  10. Podobnie jak zwrotu " don't have to do" możemy używać "needn't do" - oznacza on również, że nie musisz czegoś robić jeśli nie chcesz. Przykład podaliśmy w tabelce powyżej.

 


Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com


SHALL

SHALL :

  1. czasownik modalny "shall" jest operatorem czasu przyszłego
  2. nie posiada swojego odpowiednika w języku polskim, dlatego też nie jest tłumaczony na język polski
  3. posiada formę przeszłą: should, która oznacza "powinność"
  4. Shall stosujemy tylko z 1 osobą liczby pojedyńczej i mnogiej (I shall, We shall, Shall I...?, Shall we...?)
  5. nie używamy shall z innymi osobami niż "I","we" (nie używamy z: he/she/it/they/you)
  6. formą przeczącą jest: shall not=shan't
  7. Shall najczęściej stosuje się w pytaniach, których celem jest zapytanie o poglądy, opinie kogoś na jakiś temat. Jest to używane głównie w celach grzecznościowych do wyrażenia oferty, sugestii.
    Shall I open the window? - Chciałbyś żebym otworzył okno?, Co byś powiedział na to żebym otworzył okno?
    Shall I shut the door? - Chciałbyś żebym zamknął drzwi?, Co byś powiedział na to żebym zamknął drzwi?
  8. W przypadku osób innych niż 1 osoba liczby pojedyńczej i mnogiej używamy zamiast shall operator will.

Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com



SHOULD

SHOULD :

  1. "should" to czasownik modalny
  2. "should" to forma przeszła czasownika "shall"
  3. oznaczają w języku polskim ni mniej ni więcej tyle co "powinieneś"
  4. używamy go do wyrażenia naszej opinii na jakiś temat lub gdy chcemy udzielić komuś porady
  5. często używa się następujących zwrotów z "should"
    - I think you should/shouldn't... - Uważam, że powinieneś/nie powinieneś...
    - I don't think you should - Nie sądzę, żebyś powinien...
    - Do you think I should...? - Czy sądzisz, że powinienem....?
  6. forma przecząca "should" to "shouldn't" = "should not"
  7. w odniesieniu do przeszłości używamy zwrotu:
    "should have done sth" - powinienem był zrobić coś (ale nie zrobiłem)
    I should have apologised my mum. Now she is very bad on me. - Powinienem był przeprosić moją mamę. Teraz jest bardzo zła na mnie.
  8. zamiast "should" możemy używać zwrotu "ought to"

HAD BETTER:

  1. "had better" oznacza na język polski tyle co" lepiej coś zrobić"
    I had better do my homework, because our teacher may check it. - Lepiej będzie jak zrobię moje zadanie domowe, ponieważ nasz nauczyciel może to sprawdziać.

  2. forma przecząca to "had better not" - oznacza tyle co "lepiej czegoś nie robić"
  3. należy zauważyć, że mimo iż w obu przypadkach występuje "had" oba zwrotu odnoszą się do przyszłości, tzn. jeszcze czegoś nie zrobiłem, ale lepiej będzie jak to zrobię.

 


Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com



WOULD

WOULD :

  1. "would" to czasownik modalny
  2. "would" to forma przeszła czasownika "will"
  3. oznaczają w języku polskim mniej więcej tyle co "byłoby"
  4. możemy go używać:
    - jako formę przeszłą czasownika will
    - gdy wyobrażamy sobie jakąś sytuację, coś co jest nierealne
    It would be nice to buy this car, but we haven't enough money. -
    Byłoby miło kupić to auto, ale nie mamy wystarczającej ilości pieniędzy.
  5. forma przecząca "would" to "wouldn't" = "would not"
  6. w odniesieniu do przeszłości - do wyrażenia jakiejś nierealnej sytuacji w przeszłości używamy zwrotu:
    "would have done sth"
    It would have been nice to buy a new car, but we haven't enough money so we bought used car. -
    Byłoby miło kupić nowe auto, ale nie mieliśmy wystarczającej ilości pieniędzy więc kupilismy używane (auto).

Bibliografia: Podręczna Gramatyka Angielska, Jerzy H. BIK, GRANPOK SYTEM English Grammar in Use, Cambridge University Press Englishpage.com